ADVERTISEMENT:

 
 

Mulangi vha u foda kha tshipiḓa tshau thoma tsha Muvhango Vho Thomas Mudau na Vho Noko Ramabula (mulangi wa Muvhango). Tshifanyiso tsho bveledzwa.

U fhela ha lwendo lwa Muvhango zwo vhaisa vhathu vhanzhi

 

Tshiṱori nga Victor Mukwevho. Ṱhalutshedzo nga Khathutshelo Raliphaswa.

Maṱhakheni a Muvhango, ḽitambwa ḽo kona u swikelela u vhonwa nga vhathu vha paḓaho miḽiyoni nṋa. Ḽitambwa, ḽe ḽa thoma u vhonwa nga ṅwaha wa 1997, ḽovha ḽone ḽe ḽa vhoneswa nga minwaha wa 200 na mathomo a 2010s, ḽi tshi dzulela uvha kha maṅwe a matambwa a vhoneswaho u mona na Afrika Tshipembe.

Vha SABC avha athu u bvisela khagala uri ndi ngani vho khaula ḽitambwa iḽi, fhedzi vhaṅwe vha vhaṱaleli vhane vhavha kha SABC vho amba zwauri zwo vhangwa nga u tsa ha tshivhalo tsha vhaṱaleli nauri vhathu vhanzhi vha vho takalela maṅwe matambwa. U fana na vhaṅwe vhatambi kha nḓowetshumo ya vhumbvumbvusi, vha SABC vho ḓi tshenzhema u vhona vhathu vha tshi takalela u shumisa zwileludzi zwa vhudavhidzani u fana na YouTube u fhira thelevishini. Mashudu mavhi, zwileludzi izwo azwi vha vhuyedzi kha u bveledzwa ha matambwa a hayani, hu amba muṅwe wavho.

Muvhango wovha wo khetheaho khau sumbedza vhathu nga ha mvelele ya Vhavenda nau bveledzwa zwihulu nga Tshivenda. Vho ḓou ḓisa dzinwe nyambo na tshaka nga murahu, naho vhaṅwe vho ḓi zwi sasaladza, ḽitambwa iḽi ḽo ḓou aluwa kha tshakha dzau fhambana.

Kha vhatambi vhe vhavha hone musi ḽitambwa iḽi ḽi tshi thoma vho amba zwauri zwi tou fana na u lovhelwa nga shaka ḽau. Vho Tshivheyaho Jackson Munonde, vhane vha ḓivhea nga ḽa TJ kha nḓowetshumo, na vhaṅwe vha vhatambi vha Muvhango vhovha na nyambedzano na vha Limpopo Mirror.

TJ, mulanga tshiṱitshi wa kale wa Radio Venda, vhovha vhe muṅwe wa vhatambi vha mubvumbedzwa Vho Gizara musi ḽitambwa ḽi tshi thoma nga 1997. Vhari vha humbula vhunzhi ha vhatambi vhe vha thoma na ḽitambwa iḽi vhane vhunzhi vhovha vhe vha thimu yau bveledza ya Radio Venda.

“Nga murahu hauri Vho Duma Ndlovu vho ṅwala ḽitambwa iḽi nga minwaha ya 1990s, vho ḓou dalela Venda vha ya ha Agri Dzivhani, vhe vhavha vhe na tshikolo tshau pfumbudza vhathu kha zwa matambwa na uvha mutambi makone nga tshifhinga itsho. Musi vha tshi vhona uri Vho Dzivhani vha na vhatambi vhane ndi vhaswa fhedzi, vho ḓou humbela uri vha vha thuse khau wana vhatambi vhane ndi vhahulwane na vhaaluwa,“ hu amba Vho TJ.

U bva kha tshiteṅwa tsha kale tsha Phalaphala FM, vho ḓou ita ndingo dza matambwa kha vhatambi makone vhane vha ḓivhea u fana na Tendani “Maswigiri” Mulaudzi, Salome Mutshinya, Thivhulawi Nyadzhiwa na vhaṅwe vhanzhi.

Musi vha tshi vhudziswa uri ndi ngani Muvhango wo thoma u shumisa dziṅwe nyambo vha songo bvela phanḓa na luambo lwa Tshivenda, Vho Munonde vho amba zwauri tshipikwa hovha huu ṱoḓa u kunga vhathu nga vhunzhi.

“Rovha ri khou ṱoḓa u swikelelwa nga vhaṱaleli vhanzhi u mona na shango ḽashu. Rovha ri khou vhona zwauri arali ra kundelwa u swikelela vhathu vhanzhi, vha SABC vha nga khaula ḽitambwa ḽashu sa izwi zwovha zwi ngasi vhuyedzi masheleni,” vha amba.

Mulanga zwifanyiso na dzi video vha ḽitambwa ḽau thoma, Vho Thomas Mudau, vho amba zwauri u shuma na vhabvumbedza vha bvaho kha radio zwovha zwi tshi vha ṱuṱuwedza sa izwi vhovha vha tshi dzulela uvha phanḓa kha vhaṅwe vhabvumbedzwa. “Vhovha vha tshi tounga vho bebelwa zwone za matambwa. Ndovha ndi tshi ḓiphina ngau shuma navho,” vha amba.

Muṅwe wa vhatambi e a tamba ḽitambwa iḽi, Vho Salome Mutshinya, vhevha vhe Mutanuni wa Vhafuwi Vho Mashudu Mukwevho, vho ḓou ṱuwa kha ḽitambwa musi mubvumbedzwa uyo a tshi lovha mathomoni a ḽitambwa. Mubvumbedzwa uyo o ḓou sumbedzisa puloto dzau fhambana, hu tshi sumbedzwa nga ha mvelele dza Vhavenda. Kha puloto iyo hovha hu ya musi vhafumakadzi vhavhili vho malwa nga munna muthihi, vhe vha fhedza vha tshi vhanga tshitumbu tsha munna uyo musi o no lovha.

Vho Mutshinya vho amba zwauri naho mubvumbedzwa wavho ovha o no lovha vho ḓi bvela phanḓa nau ṱalela Muvhango sa izwi vhovha vha tshi ḓi rwa khana nga uvha muṅwe wa vhatambi vhe vha thoma na ḽitambwa iḽo. “Ndi kha ḓi ḓirwa khana nga uvha tshipiḓa tsha ḽitambwa ḽau thoma ḽa Tshivenda kha shango ḽashu,” vha amba.

Mubveledzi wa ḽitambwa vho anḓadza tshitatamende vha tshi ṱahisa u livhuwa vhaṱaleli vhe vha vha tikedza kha lwendo lwavho lwa Muvhango. Ḽitambwa iḽi ḽo shela mulenzhe kha thelevishini ya Afrika Tshipembe, vha tshi ṋea vhatambi vhanzhi zwikhala zwau bveledzwa nau ṱahisa mafhungo ane ra tangana nao ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe kha mvelele dzau fhambana u mona na shango, vha amba.

 

Date:18 July 2024

By: Khathutshelo Raliphaswa

Khathutshelo Prudence Raliphaswa started her journey in the media industry by studying Media Consultancy at Boston College in 2018. She continued her studies in journalism at IIE Rosebank College and graduated in 2022. Her passion is to be creative with words and tell stories in a more detailed way. She started as an intern at Limpopo Mirror in 2023 and is primarily responsible for the translations into Tshivenda..

Read: 211

 

ADVERTISEMENT

 

ADVERTISEMENT:

 

Sponsored Content

Embracing the Future with Artisanal Skills

As South Africa continues its pursuit of economic growth and industrial sustainability, attention is being drawn to a crucial yet often overlooked segment of the workforce: artisans. Acknowledging this need, the Manufacturing, Engineering and Related Services Sector Education and Training Authority (merSETA) has become a major role player in the Decade of the Artisan (DoA) initiative of the Department of Higher Education and Training (DHET).

ADVERTISEMENT:

 

Recent Articles

ADVERTISEMENT