ADVERTISEMENT:

 
 

Musadziavhane Vho Hlekani Leah Razwiedani Gangazhe, vhe vha vhulungwa nga Mugivhela wa ḽa fumbili-iṋa Luhuhi. Tshifanyiso tsho bvledzwa.

Ṱhoho ya tshikolo vha kale Vho Leah Razwiedani vho fhira shangoni.

 

Tshiṱori nga: Elmon Tshikhudo. Ṱhalutshedzo nga: Khathutshelo Raliphaswa.

Murangaphanḓa na mualusa tshitshavha, vhe vhavha vhe ṱhoho ya tshikolo, Vho Hlekani Leah Razwiedani Gangazhe (nee Maluleke), vho vhulungwa nga Mugivhela wa ḽa fumbili-iṋa Luhuhi ngei Makonde Tshipetane. Vho Razwiedani vho lovha nga ḽa fumi-ṱhanu Luhuhi vhuongeloni ha Mediclinic Bulugwane. Ho farwa mushumo wa tshihumbudzo vhuongeloni ha Tshilidzini nga Ḽavhuṱanu, ḽa fumbili-raru Luhuhi, he vhunzhi ha vhambi vha amba nga ha zwe Vho Razwiedani vha bveledza.

Vho bebwa nga ṅwaha wa 1939 ngei Gertrudsberg, he kale havha hu Berlin Missionary Station tsini na Tshitandani. Tshiṱitshi itsho tsho fhaṱwa nga minwaha ya 1800s nga vhathu vha Germany, he havha haya ha vhunzhi ha vharema, vhunzhi havho vhovha vha tshi shuma ḓoroboni. Nga minwaha ya 1960s, miṱa iyo yo ḓou kombetshedzwa u pfuluwa vha iswa kha vhupo vhu fanaho na Zamenkomste, hure tshipiḓa tsha vhupo ha vhukovhela Hakutama.

Vho Razwiedani vho thoma tshikolo nga ṅwaha wa 1947 he vha fhedza pfunzo dzavho dza maṱiriki nga ṅwaha wa 1954. U bva ṅwaha wa 1955 u swika 1957 vho ḓou guda kha gudedzi ḽa Venda Training Institute, he vha wana ṱhanziela ya vhudededzi. Vho thoma u funza kha tshikolo tsha fhasi tsha Tshimbupfe nga 1958, vha ya kha tshikolo tsha Duthuni ubva nga ṅwaha wa 1959 u swika ṅwaha wa 1960. Vha funza tshikoloni tsha Nkuri nga 1961 u swika nga 1964, vha ya Khakhanwa u bva 1965 u swika 1966. U bva nga ṅwaha wa 1967 u swika vha tshi notha nga ṅwaha wa 2004 vho ḓou funza Tshisevhe.

Lufuno lwavho kha pfunzo lwovha lu sa vhudzisei. Vha dovha hafhu vhavha na digirii ya BA na Digirii ya zwa pfunzo ye vha i wana Yunivesithi ya Venda. Nga nnḓa ha buḓo lavho kha zwa pfunzo, Vhovha vha tshi dzhenelela kha mishumo ine ya alusa muvhundu wavho hone vhovha vha tshi shuma vhukuma kerekeni yavho. Vhovha muraḓo wa dzangano ḽa ANC vha tshe muswa.

Vhovha vha tshi ḓivhelwa u funa havho mivhundu i shayaho. Vhovha vha tshi ṱhogomela vhana vha shayaho, vhaṅwe vhovha vhe miraḓo ya miṱa i bvaho Tshimbupfe ngei Vuwani na Nkuri. Vhovha vhe muthu a takalelaho u endela mashango he vha dalela mashango a dzhango ḽa Eurpe na ngei United States. Vhana vhavho Funzani, na Khathutshelo, vhovha ṱalusa mme avho sa muthu vhe vhavha vhe na vhuthu na lufuno kha vhathu.

Vho malwa nga ṅwaha wa 1960 nga munnaavhane Vho Tshinanga Wilson Razwiedani Gangazhe. Vho sia vhana vhavho vhana, vhaḓulu vha fumbili, na vhaḓulu-ḓulu vha fumi-na-raru. Vho sia hafhu na vharathu vhavho vhavhili, vhaḓulu, vhazwala na dzi khonani.

 

Date:01 March 2024

By: Elmon Tshikhudo

Elmon Tshikhudo started off as a photographer. He developed an interest in writing and started submitting articles to local as well as national publications. He became part of the Limpopo Mirror family in 2005 and was a permanent part of the news team until 2019.

Read: 214

 

ADVERTISEMENT

 

ADVERTISEMENT:

ADVERTISEMENT:

 

Recent Articles

ADVERTISEMENT