ADVERTISEMENT:
Muthusa muphuresidennde wa Afrika Tshipembe, Vho Paul Mashatile (kha monde) na Mailausumbwa mukololo Kennedy Tshivhase nga ḓuvha ḽa vhutambo. Tshifanyiso: Victor Mukwevho Ne-vumbani.
Tshiṱori nga: Victor Mukwevho. Ṱhalutshedzo nga: Khathutshelo Raliphaswa.
Hovha ḓuvha ḽa dakalo nga ḽa fumi-iṋa Tshimedzi kha kusi kwa Tshivhase, hu tshi huliswa murangaphanḓa wa kale wa lushaka lwa Vhavenda, Mailausumbwa Rasimphi “Phiriphiri” Frans Tshivhase. Vhuṱambo uho ho farelwa luvhanḓeni lwa mukololo Thikhathali, kusini kwa Tshikombani.
Vhuṱambo ho farwa fhasi ha ṱhoho ya, “U pembela vhutshilo na tshifhinga ha Mailausumbwa Rasimphi ‘Phiriphiri’ Frans Tshivhase tshe vha shuma u lwela uri Afrika Tshipembe ḽivhe ḽa mulalo, dimokirasi na u vhofhololwa“.
Vha tshi khou amba na vhaeni vhuṱamboni sa mudzulatshidulo wa thimu ya Inter-Ministerial nga ha zwine zwa kwama sialala na vharangaphanḓa ha vhathu vha lushaka lwa vha Khoi-San, muthusa phuresidennde wa Afrika Tshipmbe, Vho Paul Mashatile, vhari vha ḓi rwa khana nga u khethwa uvha tshiambi kha vhuṱambo uho ha u pembela vhutshilo ha mulwela mbofholowo a fanaho na Vho Tshivhase, vhe vha lwela uri vhathu vhoṱhe vha dzule nga mulalo na u farana sa vhathu vhathihi. “Vho lwela u tsireledza mavu a vhathu vhavho. Vho vha vhe phanḓa kha nndwa dzoṱhe dza u lwa na muvhuso wa tshiṱalula, vha tshi lingedza u vha thivhela kha u dzhia mavu na zwifuwo zwavho,” hu amba Vho Mashatile.
Vho Mashatile vhari vha kha dzudzanyo ya u sika tshiimo tsha munnaavhane Vho Tshivhase hu u itela u vha livhuwa u lwa havho.
Nga u vhona na u livhuwa u shela havho mulenzhe, muphuresidennde wa kale Vho Thabo Mbeki, vho imelela muvhuso na vhathu vha Afrika Tshipembe, vho pfufha Vho Tshivhase tshiphuga tsha bronze tsha Luthuli nga Fulwi wa nwaha wa gidimbili-iṋa. Tshiphuga itsho ndi tshine tsha pfufhiwa vhathu vhe vha shela mulenzhe kha zwino na zwila kha u lwela dimokirasi, pfanelo dza vhathu, u fhaṱa lushaka, na u ḓisa mulalo vhukati ha dzishaka. Dzo tumbulwa nga ṅwaha wa gidimbili-raru, zwine zwa vhea Vho Tshivhase kha vhuimo ha u thoma kha vhathu vha Afrika Tshipembe vhe vha pfufhiwa nga ṅwaha wa gidimbili-iṋa.
Vha tshi khou amba kha vhuṱambo, murangaphanḓa wa lushaka lwa vha ha Tshivhase zwa zwino, Thovhele Mailausumbwa mukololo Kennedy Tshhivhase vhari makhulu avho vha vhilaedzwa nga mitakalo ya vhadzulapo hone ho fhaṱwa vhuongelo ha Donald Fraser, Siloam na Tshilidzini. “Ri khou kana kha zwe vhalwela mbofholowa vha fanaho na Vho Tshivhase vha zwala. Ri fanela u bvela phanḓa na ifa ḽavho na u dzulela u lwela mavu ashu na zwine ra bveledza,” vha amba.
Mudzulatshidulo wa vunḓu kha ḽigi ya vhaswa ya ḽihoro ḽa African National Congress (ANCYL), Tony Rachoene, we a dzhenelela vhuṱambo uho, uri Vho Mashatile vha fanela u vhona uri vharangaphanḓa u mona na shango vha farwa u lingana. “Vha zwi ṱalusa hani uri mahosi a vunḓu ḽa Limpopo vha khou avhelwa masheleni a swikaho zwigidi zwa malo fhedzi, ngeno vha mavunḓu a Eastern Cape na KwaZuluNatal vha tshi avhelwa zwigidi zwa fuina?, vha fanela u zwi sedza nga tshihaḓu,” a amba.
Date:23 October 2023
Victor Mukwevho Ne-vumbani joined the Mirror during it's inception in 1990. He joined the SABC newsroom in 1995, and was known by listeners as "A u fhedzisela ari". He was a news editor for The Tembisan Newspaper from 2007 to 2015. He rejoined the Limpopo Mirror newspaper in June 2022 as a freelance journalist.
Read: 227
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT:
ADVERTISEMENT:
ADVERTISEMENT